وازریک درساهاکیان

یون فوسه و دمیان سرلز در گفتگویی با نشریۀ «کلام بدون مرز» Words Without Borders چهارم اکتبر 2022 یون فوسه (Jon Fosse) نویسندۀ نروژی که اخیراً جایزۀ نوبل ادبی را دریافت کرد، سال 1959 به دنیا آمده و آثار بسیاری را در گونه‎‌های مختلف (شعر، داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و نقد ادبی) نوشته است که تعدادی از آنها هم در سال‌های گذشته به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند. دمیان سرلز (Damion Searls) نویسنده و مترجم آمریکایی است که از زبان‌های

سپهسالار در کتابخانه داستان ایتالو کالوینو   روزی از روزها، در کشورِ پرآوازه‌ای به نام گُلاندرون، مقامات بالا به شک و تردید غریبی دچار شدند: گفته شد همهٔ کتابها حاوی مطالبی خصمانه و بی‌پایه در مورد حیثیت نظامیان هستند. براستی هم پس از تجسس و تحقیق مفصل، آشکار گردید که بسیاری از کتابها عقایدی رواج می‌دهند دل بر اینکه بزرگ-سپهداران افرادی هستند بس مستعد ارتکاب خطا و چه بسا به بار آوردن فجایعی بس دامنهدار، و کاتبانِ شمارِ بسیاری از

مسروپ ماشتوتس [Mesrop Mashtots] به مناسبت روز جهانی ترجمه   مسروپ ماشتوتس (362-440 م.) زبانشناس، موسیقیدان و روحانی ارمنی قرن چهارم و پنجم میلادی، به گفتهٔ مورخ نامدار قرن هفتم، آنانیا شیراکاتسی، سال 362 م. در خانواده‌ای اشرافی به دنیا آمد. بنا بر زندگینامه‌ای به قلم شاگرد نامدارش «کوریون» (Koryun) از اوان کودکی به تحصیل پرداخت و به زبان‌های یونانی و فارسی نیز تسلط داشت، و در دربار خسرو چهارم (از شاهان اشکانی ارمنستان، زیر فرمان شاهان ساسانی) فرمان‌های سلطنتی

چرا ایتالو کالوینو محبوب است؟   چرا ایتالو کالوینو خارج از ایتالیا محبوبِ کتابخوانان است؟ دربارهٔ ترجمه‌پذیری و «جوهر پنهانِ» زبان کالوینو جومپا لاهیری   صحبت از محبوبیتِ ایتالو کالوینو خارج از ایتالیا، همانا صحبت از آثار ترجمه‌شدهٔ اوست، پس آنچه مورد نظر ماست، توجه به آثار اوست که در زبان‌های دیگر خوانده شده و مورد علاقهٔ کتابخوانان بوده است، و نه به زبان ایتالیایی. برای نویسنده‌ای که ـــ به قول خود کالوینو ـــ «تا حدی وسط زمین و آسمان

یادداشت سیلونه بر «نان و شراب»   ترجمهٔ وازریک درساهاکیان     اشاره: اینیاتسیو سیلونه (1900-1978) نویسنده و سیاستمدار مشهور ایتالیایی «سه گانهٔ آبروتسو[1]» را در سالهای پیش از جنگ دوم جهانی نوشته است، مشتمل بر سه رمان «فونتامارا»، «نان و شراب» و «دانهٔ زیر برف»، که هر سه هم سالها پیش به فارسی ترجمه شده و بارها هم تجدید چاپ شده‌اند. اخیراً ویراست تازه‌ای از ترجمهٔ انگلیسی این سه رمان را دیدم که بیوهٔ ایرلندی‌تبار او، دارینا سیلونه (1917-2003)

اندر حکایت نوشتن به زبان دوم کائوری فوجیموتو بیش از بیست سال پیش، موقع ورود به یک کتابفروشی کتاب‌های خارجی در توکیو، اولین چیزی که توجهم را جلب کرد بوی نا اما تا حدی هم خوشایند محیط بود. بوی کاغذهایی بود که برای این کتاب‌ها و مجله‌ها به کار برده بودند که از آن سوی دریاها فرستاده شده بودند — کاغذهایی نازک‌تر یا ضخیم‌تر، و لابد زمخت‌تر، از نوع کاغذی که در ژاپن به کار می‌رفت. این بوی ناآشنا را

کنار دریا   داستانی از روبرتو بولانیو هروئین را که ترک کردم، رفتم خانه و معالجه با متادون را در بخشِ سرپاییِ کلینیک شروع کردم و کار دیگری نداشتم جز اینکه صبح از خواب پا شوم و تلویزیون تماشا کنم و شب سعی کنم بخوابم، اما نمی‌توانستم، چون یک چیزی مانع این می‌شد که چشمهایم را ببندم و استراحت کنم، و همین طورها بود تا اینکه یک روز طاقتم طاق شد، رفتم از مغازه‌ای در مرکز شهر، یک مایوِ مشکی

درختِ لُژ   به یاد مسعود مهرابی داستان ماهنامهٔ «فیلم» برای خیلی‌ها آشناست. مجله‌ای بود که سه دوست و همکار، هوشنگ گلمکانی، مسعود مهرابی و عباس یاری، به راه انداختند و چهل سالی گرداندند و در تاریخ مطبوعات کشور «رکورد» تازه‌ای به پا کردند که تا سالهای سال بر جا خواهد ماند. دوران خوبی بود، و دوران بدی بود، و دورانی بود که خیلی‌ها با مجله همکاری کردند و خیلی‌ها کار نویسندگی را با آن شروع کردند و اسم و

آخرین گفتگوی پازولینی   پی‌یر پائولو پازولینی روز سی‌ام اکتبر ۱۹۷۵، یعنی سه روز پیش از کشته شدنش، به‌مناسبت نمایش آخرین فیلمش سالو (یا: ۱۲۰ روزِ سودوم) برای منتقدان سوئدی، به استکهلم رفته بود. میزگردی تشکیل شده بود و گفتگوها ضبط می‌شد تا بعد، از رادیو پخش شود، اما خبر کشته شدن فیلمساز باعث شد پخش گفتگو لغو شود، برعکسِ امروز که بی‌درنگ پخش می‌شد. نتیجه این شد که نوار گفتگو گم و گور شد، اما به‌نقل از اریک لوره1

سینمای همه‌جاگیر   نام این ستون اشاره‌ای است به عنوان فیلمی از ویتوریو دسیکا، فیلمساز و بازیگر ایتالیایی که سال ۱۹۶۳ ساخت، و سینما مقوله‌ای است که به واسطۀ دلبستگی‌های نگارنده در این ستون جای ویژه‌ای خواهد داشت. پس چه بهتر که ستون حاضر را از همین جا شروع کنم؛ از سینمای ایتالیا، که پس از جنگ دوم جهانی دچار تحولات ساختاری و محتوایی اساسی شد، و بسیاری از فیلمسازان سایر کشورها هم تحت تأثیر این دگرگونی‌ها قرار گرفتند. آنچه