سرور کسمایی

به باور استفان زوایگ (۱۹۴۲ – ۱۸۸۱) قرن نوزدهم تنها سه رمان‌نویس به خود دید و بس! در پیشگفتار کتابی که سه جستار او در خصوص این سه رمان‌نویس برجسته را گرد می‌آورد، زوایگ اعتراف

میراث تاریخی اتاقی است در عمارت کهنه و فرسودهٔ بخش فرهنگی واقع در دویست متری ساختمان اصلی شهرداری. دکمهٔ زنگ از جا کنده شده و دل‌ورودهٔ سیم‌ها بیرون ریخته است. چند ضربه به در می‌زنم

از ایستگاه قطار که بیرون می‌آیم، نگاهی به کارت‌پستال سیاه‌وسفیدی که دو روز پس از ورود به پاریس، هدایت به برادرش عیسی‌خان فرستاده، می‌اندازم: تصدقت گردم چنان‌که قبلاً اطلاع مسافرت خودم را به فرانسه داده

در ایستگاه دانفر روشرو1، سوار ترن حومه جنوبی پاریس می‌شوم. سالیانی است سروکارم به این مسیر نیفتاده است. تابستان ۱۹۸۳، پس از ورودم به فرانسه، صبح هر شنبه، این ترن را سوار می‌شدم و در

ماه دوم از دور دوم قرنطینه. خیابان‌های سوت‌وکور، قوانین منع عبور و مرور از هشت شب تا شش صبح. کرکره‌ی پایین‌افتاده‌ی دکان‌ها، ستون‌های افراشته از صندلی‌های حصیری پشت شیشه‌ی کافه‌ها و رستوران‌ها‌. تک‌وتوک رهگذر‌های شتاب‌زده